«تونل» یا (Tunnel)، مسیری زیرزمینی یا دورپوشیدهای است که به منظور عبور انسانها، ماشینآلات، تاسیسات و مصالح که مورد استفاده قرار میگیرد.تونلها به شکل طبیعی یا مصنوعی ساخته میشوند. مسیرهای حفر شده در زیرِ زمین، نزدیک به سطح زمین، درون کوهها و زیر آب را میتوان به عنوان نمونه های از تونل در نظر گرفت.تونلها دارای انواع متفاوتی با کاربریهای متنوع در حوزههای مهندسی (عمران، معدن)، نظامی و محیط زیست می باشند.در ادامه مقاله به مبحث تونل سازی میپردازیم.
جهت کسب اطلاعات بیشتر درباره انواع خدمات مانند: مطالعات ژئوتکنیک ، مطالعات مکانیک خاک ، آزمایشات اسفالت ،آزمایشگاه محلی ، مطالعات راهسازی ، آزمایشات spt ، آزمایشات قیر، حفاری، پایدار سازی گود ، نیلینگ ، بهسازی خاک ، طراحی گود با شرکت خاک آزما کاوش تماس بگیرید.
انواع تونل – خاک آزما – ژئوتکنیک – بتن،آسفالت،قیر – آزمایش برش مستقیم – دانه بندی – نمونه برداری – کیسون – آزمایش سه محوری – قیمت ژئوگرید –
مهندسی تونل چیست و مهندس تونل کیست؟
مهندسی تونل، یکی از گرایشهای اصلی مهندسی ژئوتکنیک و معدن است که اصول مورد نیاز برای مطالعه رفتار حفریات زیرزمینی در شرایط بارگذاری متفاوت را در اختیار مهندسان زمین و خاک قرار میدهد. مهندس تونل، کارشناسی است که با استفاده ازانواع اصول مهندسی تونل به تحقیق، تحلیل، طراحی و اجرای حفریات زیرزمینی میپردازد. برای آشنایی بهتر با اصول مهندسی تونل نخست باید با ویژگیها، کاربردها و انواع تونل ها آشنا شد.
فواید تونل چیست؟
از مهمترین فواید ساخت تونل در مقایسه با دیگر روشهای راهسازی میتوان به موارد زیرنیز اشاره کرد:
- در عمقهای زیاد، تونل سازی قیمت کمتری نسبت به روشهای خاکبرداری را دارد.
- تشکیل تونل در اعماق زیاد، مشکلی را برای انجام فعالیتهای روی زمین نیز ایجاد نمیکند.
- تونل سازی، از سرعت اجرای بسیار بالا و مصرف پایین انرژی بهره میبرد.
- اجرای تونل، آلوگی صوتی کمتری را دارد.
- بارش برف و خطرات ناشی از یخزدگی در ارتفاعات بسیار بالا، هیچ تداخلی را در فرآیند ساخت و تولید تونل ایجاد نمیکنند.
مراحل ساخت تونل:
اصول مهندسی تونل و اجرای حفریات زیرزمینی مشابه سایر سازههای مهندسی است. تونل طی مطالعه ساختگاه، تحلیل، طراحی، تجهیز کارگاه، حفاری (سنتی یا مکانیزه)،اجرا سیستم های نگهداری و اجرای تاسیسات (خدمات فنی) ساخته میشود.
مطالعه ها زمین شناسی برای تونل سازی:
اجرای مطالعات زمین شناسی به منظور ارزیابی و برسی محلهای پیشنهادی برای اجرای پروژه، یکی از مهمترین اصول مهندسی تونل به حساب میآید. در این مرحله، پارامترهای کنترلکننده رفتار توده سنگ مثل ابعاد بلوکهای سنگی (فاصلهداری درزهها)، نواحی ضعیف، وضعیت کمر پایین و کمر بالا، نواحی برشی، نواحی هوازده، سطح آب زیرزمینی، الگوی جریان در آب، فشار آب، دمای محیط، گازهای موجود و میزان و شدت لرزهخیزی محل توسط زمینشناسان ارزیابی میشوند و عدم قطعیتهای موجود مورد بررسی قرار میگیرند.
نتایج حاصل از مطالعات زمین شناسی، کاربردهای فراوانی در فعالیتهای تونل سازی دارند. از مهمترین این کاربردها میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- انتخاب مسیرهای تونل (راستای تونل)
- انتخاب روش های حفاری
- انتخاب طراحی برای تونل
- تخمین قیمت و تحلیل پایداری
- ارزیابی پیامدهای زیست محیطی
اطلاعات مورد نیاز برای هر یک از فعالیتهای بالا، برای هر پروژههای متفاوت مختلف هستند. از اینرو، برسی ها زمین شناسی در سه فازمختلف مقدماتی، تفصیلی و تکمیلی انجام میشوند تا اطلاعات مورد نیاز برای پروژه مورد نظرنیز به دست بیاید.
برسی ها مقدماتی زمین شناسی:
تحقیقات زمین شناسی پیش از برنامهریزی پروژه و به منظور دستیابی به اطلاعات زیر انجام میشود:
- توپوگرافی منطقه یا بخش
- سنگشناسی در منطقه (جنس، موقعیت و ضخامت)
- وضعیت هیدروژئولوژی در منطقه(عمق سطح آب زیرزمینی، امکان وجود سفرههای آب زیرزمینی و غیره)
- ساختمان سنگهای منطقه و آن بخش (درز، شکست، چینخوردگی، صفحات برش و غیره)
در طی مطالعات این مرحله، محل قرارگیری سنگهای مناسب برای ساخت تونل مانند سنگ آهک نیز مشخص میشود. مهندسان و طراحان با استفاده از اطلاعات به دست آمده، مجموعهای از روشهای کاملا مناسب را پیشنهاد میکنند.
برسی ها تفصیلی زمین شناسی:
در مرحله مطالعات تفصیلی، اطلاعات دقیقتری و مهم تری از مشخصات زمین شناسی منطقه به دست میآید. در این مرحله که با فاصله کمی از مرحله پژوهش ها مقدماتی انجام می گردد، نمونههای حاصل از حفر گمانه، چاه و تونلهای آزمایشی (با ابعاد کوچک)، برای تعیین پارامترهای زیر در آزمایشگاه مورد ارزیابی قرار میگیرند:
- ترکیب کانیشناسی در خاک
- مقادیر استحکام سازه (مقاومت برشی، فشاری، کششی و خمشی)
- مدول الاستیسیته منطقه
- تخلخل و نفوذپذیری خاک
- مشخصات شیمیایی خاک
در صورت وجود آزمایشگاه در فاصله کم از محل نمونهبرداری،
تعیین پارامترهای بالا با آزمونهای آزمایشگاهی انجام میشود . با این وجود، در بعضی از پروژههای عمرانی، نمونهها به شکل برجا و مستقیم آزمایش میشوند.
برسی ها تکمیلی در زمین شناسی:
پژوهش ها زمین شناسی در دو مرحله قبلی نیز به پایان نمیرسند. در حین حفاری تونل، بسیاری از عدم قطعیتهای موجود در مطالعات قبلی را برطرف میشوند و دادههای بیشتر و واقعیتری از شرایط موجود را به دست میآیند. اطلاعات به دست آمده در زمان حفاری، به اعتبارسنجی مراحل پیشین و پیش بینی بهتر شرایط پیش رو کمک شایانی میکنند. نمونههای مورد نیاز برای انجام مطالعات تکمیلی از حفاری تونلهایی با مقطع کوچکتر و طول کم بر روی جبههکار کنونی حاصل میشوند.
خدمات شرکت خاک آزما کاوش مانند: مطالعات ژئوتکنیک ، مطالعات مکانیک خاک ، آزمایشات اسفالت ، آزمایشگاه محلی ، مطالعات راهسازی ، آزمایشات spt ، آزمایشات قیر، حفاری، پایدار سازی گود ، نیلینگ ، بهسازی خاک ، طراحی گود
جهت کسب اطلاعات بیشتر درباره انواع خدمات مانند: مطالعات ژئوتکنیک ، مطالعات مکانیک خاک ، آزمایشات اسفالت ،آزمایشگاه محلی ، مطالعات راهسازی ، آزمایشات spt ، آزمایشات قیر، حفاری، پایدار سازی گود ، نیلینگ ، بهسازی خاک ، طراحی گود با شرکت خاک آزما کاوش تماس بگیرید.
پژوهش ها ژئوتکنیک ، مطالعات مکانیک خاک ، آزمایشات اسفالت ،آزمایشگاه محلی ، مطالعات راهسازی ، آزمایشات spt ، آزمایشات قیر، حفاری، پایدار سازی گود ، نیلینگ ، بهسازی خاک ، طراحی گود – مطالعات ژئوتکنیک ، مطالعات مکانیک خاک ، آزمایشات اسفالت ،آزمایشگاه محلی ، مطالعات راهسازی ، آزمایشات spt ، آزمایشات قیر، حفاری، پایدار سازی گود ، نیلینگ ، بهسازی خاک ، طراحی گود
انواع تونل – خاک آزما – ژئوتکنیک – بتن،آسفالت،قیر – آزمایش برش مستقیم – دانه بندی – نمونه برداری – کیسون – آزمایش سه محوری – قیمت ژئوگرید –
نوشتن یک دیدگاه